KEEB KWM NTUJ TSIM NTIAJ TEB TIB NEEG
Nyob zoo tsoom kwv tij Hmoob sawv daws, hnub no peb koom haum Zoo Tswv Zov Yaj rov tuaj ntsib sawv daws nyob hauv tham txog Hmoob ntawm no. Nyob hauv hnub no peb yuav rov muab ib zag kwv huam hais txog tsim ntiaj teb tib neeg los tso rau sawv daws tau paub ua ke. Zaj no yog ib zaj nyob hauv Hmoob phau ntawv kev teev hawm poj koob yawm ntxwv uas txawv lwm zaj peb tsoom Hmoob tau hnov los dua; yog li peb Zoo Tswv Zov Yaj xam pom tias zoo rau peb cov kwv tij Hmoob tau paub tau khaws tseg cia.
Thaum ub ‘Yawm Xyoo Laus’ ya tuaj pom ib lub dej loj, nws thiaj tshuab nws cov pa hluav taws rau hauv lub lwg dej thiab tso nws cov ntshav, cov roj mus ua txoj sia rau lub lwg dej; ces lub lwg dej txawm muaj sia txawj yuj mus yuj los. Yawm Xyoo laus pom tias lub lwg dej muaj sia lawm tiag, nws thiaj muab ib sab ua kom khov nyob ruaj ruaj cia, nws cia ib sab ua yoj ua yees. Yawm Xyoo Laus thiaj mus nyob hauv lub plawv yis ntiaj teb ntawm qhov no tshaj plaws thiab kub tshaj plaws. Nws muab qhov nws mus nyob ntawd hu ua ‘Qaum Ntuj’ uas yog ntawm lub ncov ntiaj teb. Nws muab ob sab rov nrad hu ua ‘Ntiaj Teb’.
Thaum Yawm Xyoo Laus tsim tau daim av ruaj khov lawm, nws thiaj tsim lub hnub los ua lub teeb looj tsav ci rau lub ntiaj teb. Nws tsim lub hli los ua lub caij lub nyoog rau nws tuaj tu lub ntiaj teb. Nws muab lub hnub khiav ncig ntiaj teb 30 lwm, muab lub hli tig ib ncig yog ib hlis. Lub hli tig 12 ncig ua 12 lub hlis, mas nws mam rov ncig tuaj xyuas lub ntiaj teb ib zaug.
Thaum Yawm Xyoo Laus tsim tau lub hnub thiab lub hli lawm, nws thiaj tsim moj lig cua mus tseb noob nroj noob tsuag, noob qoob noob loo, noob tsiaj noob txhu plaub txheej plaub tis rau hauv lub ntiaj teb; xws li nruab deg, nruab nqhuab, nruab av thiab nruab ntug. Nws tsim moj sis huab los nqa kuab nqa tshuaj coj mus ua dej ua nag ywg rau toj roob hauv pes kom tej tsiaj txhu, nroj tsuag, qoob loo tau noj tau haus yug txoj sia. Yawm Xyoo Laus tsim dua ib co muaj lub cev yeeb yam zoo nkaus li nws, plaub tug txiv neej plaub tug poj niam : ib nkawm dawb, ib nkawm daj, ib nkawm txho thiab ib nkawm dub.
Yawm Xyoo Laus muab koob hmoov rau txhua tsav yam kom txawj huaj vam coob zuj zus tuaj mus. Nws muab lub ntiaj teb faib ua plaub fab : ib fab txias, ib fab no, ib fab sov thiab ib fab kub. Nws muab lub caij nyoog ntawm ib xyoos faib ua 4 lub caij xws li ib lub caij kub, ib lub caij sov, ib lub caij no thiab ib lub caij txias.
Tau ntau lub xyoo tom qab, Yawm Xyoo Laus thiaj rov tsim dua ib cov ‘Ntxoog’ los yog ‘Ntsuj Plig’ los coj sawv daws txoj kev ua neej. Yawm Xyoo Laus muab koob hmoov kuab tshuaj txuj ci rau sawv daws tias :
Daim av yuav txawm ua toj roob hauv pes siab npaum li cas los dej yuav tsum nce mus yug ua txoj sia rau. Xyoob ntoo, qoob loo thiab nroj tsuag yuav txawm, yuav tuaj rau qhov twg los daim av yuav tsum hais tsis tau. Tsiaj txhu yuav noj nplooj hmab, nplooj ntoos, nroj tsuag xub tsim los npaum li twg los txhua tsav yam xyoob ntoo nroj tsuag yuav tsum hais tsis tau. Tib neeg txawm yuav noj tsiaj txhu, qoob loo, nroj tsuag, dej thiab tej yam uas yog xub tsim los, lawv yuav tsum hais tsis tau tib yam nkaus. Cov ntxoog los yog ntsuj plig txawm yuav los coj ib tug tib neeg twg thiab tsis kam saib xyuas los tus neeg ntawd yeej hais tsis tau. Cov ntxoog los cov ntsuj plig yuav los coj ib tus tsiaj twg, tej xyoob ntoo nroj tsuag thiab tsis kam saib xyuas; los sawv daws hais tsis tau cov ntxoog tib yam nkaus.
Cov ntxoog tsis txawj yug tsis txawj tuag. Tib neeg txawj yug txawj tuag; yog tuag lawm tus ntsuj plig mus ua ‘Poj Koob Yawm Ntxwv’, tib neeg ib xyoos mam yug ib tug. Tsiaj txhu txawj yug txawj tuag, yog tuag lawm cov ntsuj plig mus ua ‘Dab Txeej Dab Qus’, tsiaj txhu ib xyoos tsuas yug ib zag. Xyoob ntoos txawj tuaj txawj hlav txawj nkoj cag, tuag lawm cov ntsuj plig mus ua ‘Dab Toj Roob Hauv Pes’, xyoob ntoo ib xyoos tuaj thiab hlav ib zaug. Txhua tsav yam cev nqaij daim tawv tuag yuav tsum lwj los ua av tag nrho. Dej nag ib hnub yuav los ib kob.
Yawm Xyoo Laus muab koob hmoov rau txhua tsav yam tag, nws thiaj muab kuab tshuaj cawm txoj sia thiab tej toj taug txov txoj sia los tseb thoob plaws rau txhua tsav yam nws tsim los rau lub ntiaj teb. Txij ntawd los lub ntiaj teb thiaj ciaj muaj kev mob kev tuag los raug rau tib neeg, tsiaj txhu thiab nroj tsuag.
Yawm Xyoo Laus muab kuab tshuaj cawm txoj sia thiab toj taug txov txoj sia tseb thoob rau lub ntiaj teb tag ces nws hu tag nrho cov tib neeg nws tsim tau tuaj ua ke, nws muab sawv daws faib ib tug poj niam nrog ib tug txiv neej los sib tuav tes. Yawm Xyoo Laus kom cov dawb tuav cov dawb tes, cov dub tuav cov dub tes, cov txho tuav cov txho tes, cov daj tuav cov daj tes kom ruaj ruaj ua nkawm tag. Nws kom moj lig cua ntaus kiv pes lees ua nthwv khaub lig cua nplawm lis ntws nqa cov tib neeg nws kom tuav tes ua nkawm ntawd ya mus rau lub ntiaj teb.
Cov dawb ya mus poob rau qaum teb sab hnub poob, cov daj ya mus poob rau qaum teb sab hnub tuaj, cov txho ya mus poob rau sab nruab nrab teb thiab cov dub ya mus poob rau sab qab teb. Thaum Yawm Xyoo Laus pom tias cov tib neeg ya mus nyob puv nkaus lub ntiaj teb lawm, nws thiaj muab koob hmoov rau txhua txhua nkawm uas nws kom sib tuav tes ua ib ke ntawd ua txij ua nkawm thiab nkawv hais lus nkawv thiaj paub xwb.
Yawm Xyoo Laus pom tias yuav tsis muaj leej twg sawv tau nws cev saib xyuas lub ntiaj teb, nws thiaj tsim 5 tus vaj kom muaj hwj chim tib yam nkaus li nws los saib xyuas ntiaj teb. Yawm Xyoo Laus thiaj tsim 3 tug txiv neej thiab 2 tug poj niam.
Ib tug yog ‘Yawm Vaj Ntxwv’, ib tug yog ‘Vaj Xob Ntxwg Yawm Xob Laug’, ib tug yog ‘Vaj Saub Ntxwg Yawm Saub Laug’, ib tug yog ‘Niam Nkauj Kab Yeeb’, ib tug yog ‘Muam Moj Lig Qav Sis Kaws’.
Yawm Xyoo Laus tsim lawv 5 leeg los kav lub ntiaj teb lawm nws thiaj tsa lawv ua noob neej 5 tus Vaj.
Vaj Ntxwv tes txuj ci yog hais lus leej, nws yog tus qhia ib haiv neeg kom nyias tsim tsa muaj nyias lub tsev teev hawm, muab neeg tis npe kom txawj sib hu sib hwm, muab neeg sib txis ua txij ua nkawm.
Vaj Xob tes txuj ci yog hwj huam rau sab kev sib ntaus sib tua, muab neeg tsheej haiv lawm coj los ua pab ua pawg, qhia lawv tsa kom muaj nom muaj tswv muaj tub tsov tub rog, qhia kev sib ntaus sib tua kom lawv txawj tiv thaiv pov hwm lawv haiv neeg.
Vaj Saub tes txuj ci yog muaj peev xwm paub txog yav dhau los thiab yav pem suab, qhia tib neeg tsim ntaub tsim ntawv ua kev cim txheej txog txoj kev txawj kev ntse, qhia tib neeg ua noj ua hnav, qhia tib neeg kawm txuj kawm ci kom ua lub neej vam meej.
Niam Nkauj Kab Yeeb tes txuj ci yog muab koob hmoov rau noob neej kom muaj tub muaj ki, tub ntxhais txhia loj txhia me los kom txhua tus nyias muaj nyias lub ntsej lub muag yeeb yam txoj hmoo ua neej tuaj mus.
Muam Moj Lig Qav Sis Kaws tes txuj ci yog noob neej txoj hmoo, nws foom kom nyias muaj nyias txoj hmoo los khwv noj khwv haus, kawm txawj kawm ntse mus ciaj nom ciaj tswv ua ib haiv neeg mus.