Lub neej tom ntej yog qhov ci ntsa ntawm Sawbuck. (Future's So Bright for a Sawbuck)
Lub neej tom ntej yog qhov ci ntsa ntawm Sawbuck. (Future's So Bright for a Sawbuck)
Txhawb nqa cov tub ntxhais hluas thiab cov neeg pluag txom nyem nyob Npees Las Des teb ib lub hlis qis dua 10 US dos las.
Nyob Npees Las Des teb, cov neeg pluag txom nyem thiab cov neeg tsis muaj hauj lwm ua coob kawg, ces ua teeb meem rau kev loj hlob nyob hauv lub teb chaws.
Lub teeb ci ntawm kev cia siab yog ci los ntawm lub Koom Haum Technical. Lub Koom Haum tsis yog txhawb nqa cov tub ntxhais hluas kev txawj ntse xwb, nws tseem hloov tas zej zog txhua yam kev kub ntxhov thiab. Cov neeg Santal yog ib haiv neeg uas pluag txom nyem thiab lawv tsis muaj lub caij ua tau dab tsi xws li lwm haiv neeg nyob hauv 50 haiv neeg nyob Npees Las Des teb. Npees Las Des teb yog lub teb chaws uas tsoom pej xeem feem coob teev hawm Mawv Xis Lim.
Raws kev txheeb mej hwm nyob hauv xyoo 2022, tas cov haiv neeg tsawg nyob Npees Las Des teb yog 1,650,159 leeg. Cov neeg Santal yog 129,049 leeg thiab yog haiv neeg tsawg uas coob tim 2 los ntawm haiv neeg Chakmas. Tsoom pej xeem Santal raug kev txom nyem loj kawg thiab lawv kheev kheev raug txwv raug txiav kev pab, ces lawv rov nug txog lawv tus kheej tas mus li. Lawv twb raug kev txom nyem lawm, tsis kav tsis ntev los no lawv kuj tseem raug tua raug hiam xws li xyoo 2015.
Cov neeg tuaj txeeb lawv tej av thiab ua tub sab nyiag lwg 65 yim neeg hauv lub zos Santali nyob Dinajpur. Cov neeg Santal lawv yog neeg liaj neeg teb thiab ib txhia raug txeeb av mus lawm. Lawv muaj lawv xeem lus, tab sis kev kawm ntawv nyob hauv lawv lub teb chaws yog siv xeem lus Bangla los yog Npees Nkas Lis. Ua qhov chaw txwv kev vam meej hais txog fab kev kawm ntawm lawv. Tab txawm muaj ntau yam teeb meem li hais no, tsis kav lwm cov tub ntxhais hluas hauv cov neeg Santal kuj muab siab rau kawm ntawv thiab nrhiav hauj lwm ua. Lawv kuj tau txais kev txhawb nqa los ntawm Catholic church-run hostels (MAWTS).
Cov phooj ywg uas nrog Soren ib phaum coob leej tawm tsis kawm ntawv, thiab muaj tej tus kawm ua kws kho mob. Soren hais tias : “Yog kuv tsis tuaj ntawm MAWTS, mas ntshe kuv twb yuav txiv lawm. Vim kuv tsev neeg tsis muaj nyiaj them kuv tej nqi kawm ntawv.” Zaj hais txog Soren tsis yog ib zaj tsis muaj qab hau.
MAWTS tau nthuav qhia txhua yam Technical tus nqi qis heev. Kom cov tub kawm ntawv uas tuaj ntawm cov yim neeg pluag txom nyem tuaj, lawv caum cuag lawv tus npau suav thiab tsis txhob ris nuj nqis ntau dhau.
Soren hais tias : “Kuv them ib lub hlis 1,000 taka los yog 9 dos las qis dua Sawbuck nrog rau kev nyob kev noj haus.” Nws yog xam tus nqi kev kawm ntawv huv tib si thiab txhua yam yog 70 feem pua ntawm nws.
MAWTS yog peev nyiaj txiag hauv Caritas Bangladesh, tom qab tau txais kev twj lij los ntawm tsov rog xyoo 1971. Lub Koom Haum neeg ntseeg uas pab daws kev txom nyem thiab txhim kho los yog CORR uas tam sim no hu ua Caritas. Tau pib muab siab rau pab daws kev txom nyem thiab txhim kho dav heev nyob hauv lub teb chaws uas raug kev piam sij tag los. CORR tau pab tsheb, pab tej twj laij liaj thiab pab txhua yam ua kom yooj yim rau tej zej zog toj siab nyob Npees Las Des teb.
James Gomes uas nws yog tus thawj tswj ntawm MAWTS hais tias : tshuav ib qho uas CORR ntsia pom tias tsis muaj cov tub ua hauj lwm uas txawj ntse nrog kho thiab pab txuag, ces kev ua hauj lwm mus qeeb. Li ntawd, lawv thiaj txiav txim siab tsa kom muaj kev qhuab qhia cov tub ntxhais hluas toj siab hais txog fab hauj lwm kev txuag thiab txhim kho. Xyoo 1973, lub Koom Haum Caritas Bangladesh thiab Caritas Switzerland thiaj tau sib koom tes txhim tsa kom muaj workshop nyob Dhaka hauv lub npe MAWTS. Kom tau kev ywj siab thiab ua tiav raws lub hom phiaj.
Lub 7 hli xyoo 2008 lub Koom Haum thiaj tau hloov los ua lub Koom Haum pab neeg uas tsis muaj neeg coob. Lawv saib xyuas kev ua hauj lwm thiab txhua yam yuav raug xa mus rau cov kav xwm. Tom qab cov tub zog tsis muaj kev txawj ntse khiav mus txawv teb chaws tas, MAWTS tau nthuav kev kawm kom dav thiab txhab hauj lwm kom tau txhawb nqa kev lag luam hauv lub teb chaws. Yog txhawb nqa cov tub zog uas muaj kev txawj ntse. Thiab kuj pub lub sij hawm rau cov neeg xyaum, kom lawv tau kev mus ua hauj lwm nyob txawv teb chaws. James Gomes hais txog kev pauv ntxeev ntawm lub Koom Haum kom haum rau ntiaj teb cov tuam khw, xws li kev ua liaj ua teb thiab saib xyuas me nyuam. Kev xyaum xeem lus kom haum rau cov hauj lwm uas yuav muab los siv.
MAWTS qhov peev xwm yog nthuav dav mus deb dua nyob hauv chav kawm. Tam sim no cov qub tub kawm muaj ze ntawm ib nrab plhom leej ua hauj lwm nyob thoob ntiaj teb. Muaj kev txhawb nqa fab kev lag luam txij As Xias teb mus txog Aws Los Pas teb. James Gomes hais tias : “Peb tsis yog qhia nkaus xwb, peb tseem npaj peb cov tub kawm kom lawv npaj txhij tos txais cov hauj lwm ntawm txhua lub teb chaws. Peb qhia tej yam raws li ntiaj teb cov khw xav tau.”
Nyob hauv txhua txhua xyoo, muaj cov tub kawm tau txais ntawv pov thawj hauv txhua fab, txij ua kev tsheb mus txog cov twj siv hluav taws xob li ntawm 800 leej. Lawv npaj siab yuav ua cov hauj lwm uas ntiaj teb xav tau. MAWTS cov tub kawm uas kawm tiav, ua kom pom txog lub zog ntawm kev pauv ntxeev hauv fab kev kawm ua hauj lwm. Cov tub kawm uas muaj kev txawj ntse no, lawv yog qhov tseem ceeb hauv lub teb chaws thiab txawv teb chaws. Vim lawv xa nyiaj rov rau lawv lub teb chaws, kom tau txhawb nqa lub teb chaws tej nyiaj txiag.
Marandy uas nws yog ib tug tub kawm tiav ntawm MAWTS, ua kom ntsia pom txog lwm tus neeg nyob hauv lub neej txheej qis. Nws ua hauj lwm kho kev tsheb yug nws tsev neeg thiab ua tus piv txwv zoo nyob hauv nws lub zos. Tam sim no nws tsis yog muaj nyiaj hli ruaj khov xwb, nws tseem yog lub zog txhawb siab rau cov neeg hauv zej zog thiab. Yog qhov pom txog kev pauv ntxeev hauv lub neej kev kawm txawj ntse. MAWTS ua hmoov tsuj xeeb 50 xyoo ntawm kev muab siab rau txhawb nqa cov tub zog uas muaj kev txawj ntse, kom lawv pom tias lawv tseem ceeb. Lub Koom Haum cov hauj lwm tau txais lo lus qhuas los ntawm Shirin Sharmin uas nws yog tus thawj tswj lub Koom Haum hauv lub teb chaws. Nws yog tus kawm tiav ntawm MAWTS uas tsis tau so. Dhau ntawm sob kawm lawm, MAWTS tseem pab nrhiav hauj lwm rau cov kawm tiav, kom lawv muaj hauj lwm ua nyob hauv lub teb chaws thiab nyob txawv teb chaws. Tej kev no ua kom cov tub kawm ntseeg tias tsis yog lawv tau txais kev kawm xwb, lawv kuj tau ua tej txoj hauj lwm tseem ceeb thiab txuas nrog kev xyaum, kev xav tau ntawm tej kiab khw zoo txaus nkaus. Ces kev vam meej ntawm Technical thiab tub zog nthuav dav thoob ntiaj teb. MAWTS xav tias yog ib qho ntsuas txog lub zog ntawm fab kev kawm, tsis yog kev lag luam xwb. Nws yog hais txog tas nrho cov hauj lwm huv tib si. Lub Koom Haum ua cov hauj lwm ntawm cov neeg ntseeg no, yog ib lub tsev kawm Technical uas loj tshaj plaws nyob Npees Las Des teb, thiab faib hauj lwm mus rau lwm cov teb chaws. Lub peev xwm ntawm MAWTS yog xyaum thiab qhia kom muaj neeg txawj ntse kom coob tuaj. Qhov tshwj xeeb tshaj yog cov neeg pluag txom nyem uas lawv tsis tau kev kawm ntawv los yog cov kawm tsawg.
James Gomes ntsia pom kev pauv ntxeev uas tseem ceeb ntawm lub Koom Haum nrhiav peev nyiaj txiag. Thaum ub cov neeg txawv teb chaws txhawb nqa coob kawg, tab sis nyiaj txiag tsawg zuj zus, ces ua rau MAWTS yuav tsum nrhiav nyiaj tus kheej. Kev pauv ntxeev no kuj ua rau MAWTS cov neeg xyaum hauj lwm tsawg zuj zus. Vim peb lub peev xwm uas xyaum thiab qhia kom muaj neeg coob, ces peb kuj tuaj yeem nyob peb tau los ntawm peb tej kev txawj ntse. Yog tias peb tsis tau kev txhawb nqa los ntawm lwm qhov, mas peb yuav muaj txoj kab teeb tseg.
Txawm li cas kuj xij, kev tu ncua nyiaj txiag ua rau cov hauj lwm no nres me ntsis. Cov neeg pab nyiaj kuj tsis pab nyiaj rau fab kev kawm nyob Npees Las Des teb lawm. Cov tub lag luam kuj txaus siab rau kev lag luam ntau dua qub. Nws yog qhov tsis haum rau cov hauj lwm pab neeg ntawm MAWTS. Txawm tias ntsib teeb meem li no, tsis kav MAWTS kuj tseem qhib cov tsev kawm ntawv uas tsis siv sij hawm kawm ntev ntev. Lawv qhia txhua yam kev txawj ntse, xws li kev xaws khaub ncaws, kho tsheb thiab tej hauj lwm hais txog hluav taws xob. Tab sis cov tsev kawm li hais no kuj muaj tsis txaus rau cov neeg xav kawm, thiab kev yuav ua kom cov tsev kawm ntau tuaj kuj siv nyiaj ntau dua qub. Lub zog ntawm tseem hwv los yog peev nyiaj txiag uas neeg pub, peb tuaj yeem ua cov hauj lwm tseem ceeb hais txog pab cov neeg tsis muaj hauj lwm ua nyob hauv lub teb chaws. MAWTS tseem ua hauj lwm rau cov neeg pluag txom nyob Npees Las Des teb ntxiv mus, yam tsis vam txog kev tau nyiaj. Yog ua los pab cov neeg lawv tsis muaj hauj lwm ua nyob hauv lub teb chaws xwb.
Hais txog tus ntxhais kawm xws li Soren, nws hais tias qhov no yog tshaj ib lub tsev xyaum qhia lawm, vim nws yog txoj kev pib lub neej tshiab. Tsis yog kev cog lus tias yuav muaj kev ua ntiav hauj lwm xwb, nws tseem yog lub sij hawm tshais ruam tom hauv ntej ntawm cov neeg pluag txom nyem thiab muaj feem cuam txhawb nqa zej zog uas muaj txiaj ntsim qab hau thiab.
Nyob Dhaka, Soren uas nws yog ib tug ntxhais kawm ntawv hnub nyoog 22 xyoos. Nws yog haiv neeg Santal. Nws xav yog neeg paub hauj lwm thiab nws xav txhim ib lub tsev pob zeb kom ruaj khov rau nws niam nws txiv nyob. Nws hais tias qhov no yog ib lub cim ruaj khov thiab kaj siab lug uas txawv lawv lub neej zim txwv no