Leej Ntshiab As Nres Kis

Xyoo 1845 tim 17 lub 8 hli ‘As Nres Kis’ (Andrew Kim Taegon) txais lub Cim Tiag Tes ua Leej Choj nyob hauv lub nroog Saas Hais (Shanghai), nyob Suav teb, nws yog thawj tus Leej Choj haiv neeg Kos Lim.

Txiv Plig Kis rov mus ua tub tshaj Ntuj Lus nyob Kos Lim teb. Lub caij ntawd cov tseem hwv Kos Lim txwv nruj tsis pub kom muaj ib tug neeg teev Tswv Ntuj nyob Kos Lim teb. Txiv Plig Kis nyiag mus saib tej pawg ntseeg me me nyob hauv nws lub teb chaws. Nws kub siab pab cov neeg ntseeg kom ua siab loj siab tawv. Txiv Plig Kis nyiag nkaum nyob hauv cov zos ntseeg li ntawd tau 1 xyoos ntau, ces nws raug ntes thiab coj mus kaw hauv tsev loj faj.

Lub rooj txiav txim kuj nug nws ntau yam txog kev ntseeg Ntuj. Txiv Plig Kis teb tej lo lus tseeb kawg tias nws qhia txoj kev ntseeg mus raws kev thoob tsib. Lub rooj txiav txim muab lub txim tuag rau Txiv Plig Kis. Thaum Txiv Plig Kis hnov tej lus txiav txim rau nws, nws hais tias “Kuv yog ib tug neeg Kos Lim ib yam li nej. Kuv tau kawm txuj txheej siab nyob pej kum teb los, tab sis kuv tseem yog neeg Kos Lim. Kuv cev nqaij daim tawv thiab kuv tej roj ntsha tseem yog roj ntsha Kos Lim. Kuv zoo siab ua neeg ntseeg Ntuj. Tas kuv sim neej kuv yog neeg teev Tswv Ntuj, tus Tswv Ntuj uas tsim lub ntuj lub teb. Yog hnub twg kuv tso lub ntiaj teb no tseg mas hnub ntawd yog ib hnub zoo, vim kuv yuav mus coj ib lub neej muaj hwj chim tsis muaj caij kawg.”

Tim 16 lub 9 hlis, xyoo 1846 cov tub ceev xwm coj Txiv Plig Kis mus nram tus dej Has (Han River) uas nyob ze ntawm lub nroog Xes Us (Seoul). Lawv txiav nws taub hau nyob ntawd. Lawv muab Txiv Plig Kis faus nyob ntawm qhov chaw lawv muab nws tua. Cov neeg ntseeg mus thov cov ntaus thawj nyob hauv lub nroog Xes Us, lawv coj nws lub cev tuag mus faus pem lub ncov roob Mis Lis Nais.

Txij xyoo 1791 txog xyoo 1888 muaj 103 tus neeg ntseeg nyob Kos Lim teb raug tua tuag ua tim khawv txog lub Moo Zoo, ces xyoo 1984 Vaj Qhia Zam Paj Lug tim 2 tau ceeb toom thiab tsa 103 tus tim khawv nyob Kos Lis teb ua Leej Ntshiab.